Benzineprijzen in Bolivia
Afgelopen zondag kondigde de regering van president Evo Morales plotseling aan dat de brandstofprijzen (benzine en diesel) met onmiddelijke ingang omhoog gingen. Tot dan toe was de brandstof gesubsidieerd vanwege de lage lonen in Bolivia. Dit had tot gevolg dat er in de grensstreken veel gesmokkeld werd (zelfs op ezels en llama’s) omdat in de omringende landen de prijzen een stuk hoger liggen. Het argument van de regering is dat ze op deze manier de andere landen subsidiëren voor $150.000 (van de totale subsidie van $380.000) – op zich een geldig argument. En verder hebben ze meer inkomsten nodig. De prijzen van gas werden niet verhoogd.
Een dergelijk grote verhoging (57-82%) geeft echter een enorm schokeffect in de economie. Om te beginnen het openbaar vervoer: op dit moment is het anarchie wat de prijzen betreft. In de stad Cochabamba was de prijs van een busrit Bs. 1,50 (ongeveer €0,15) binnen de stad en Bs 2,00 naar de omringende plaatsen Quillacollo en Sacaba. Volgens de nieuwsberichten zou de prijs door de transportautoriteitverhoogd worden van Bs. 1,50 naar Bs. 2,00. De transportbedrijven hadden hier overigens al eerder om gevraagd. Echter we hoorden van iemand die op de heenreis Bs. 1,50 had betaald en op de terugreis Bs. 3,00. Wij moesten gisteren in de bus Bs. 2,50 betalen. En lange-afstandsbursreizen zouden met 100% verhoogd worden.
De transportkosten zitten natuurlijk ook in de meeste producten die verkocht worden. Daarom wordt verwacht dat alle prijzen omhoog gaan, wat een flinke inflatie zal opleveren. Voor sommige zaken werden al lange rijen gemeld. Waarschijnlijk zullen sommige zaken de kans waarnemen om een extra schepje op de prijzen te doen. De inflatie in Bolivia was al aan de hoge kant, en dat zal nu dus een behoorlijke duw omhoog krijgen. Omdat veel Bolivianen op het randje van armoede leven of daaronder zullen mensen dit niet accepteren. Er zijn nu al stakingen, blokkades en demonstraties. We hoorden van iemand die uit La Paz had moeten terugkomen maar vast zat vanwege de staking van het busvervoer. Vandaag staakt het openbaar vervoer in Cochabamba voor 24 uur, maar voor volgende week staat een onbeperkte staking afgekondigd.
Ongetwijfeld zal er veel meer gestaakt worden, hetzij om deze verhoging teniet te doen, hetzij om salarisverhogingen af te dwingen. De regering verwacht dat er een salarisverhoging van 10–20% nodig zal zijn om de gemoederen te kalmeren. Voor de politie, het leger, de medische beroepen en de leraren in staatsdienst is al een salarisverhoging van 20% toegezegd. Dit zal natuurlijk een inflatiespiraal veroorzaken, wat ook in de jaren ’80 voorgekomen is.
Er wordt nu ook al smokkel van diesel vanuit Brazilië (de andere kant op dus) gemeld, omdat dit daar nu goedkoper is.
Het frappante is dat 5 jaar geleden Evo Morales tegen een door de vorige president (Carlos Mesa) voorgestelde verhoging was en zelfs eiste dat de president zou aftreden. Hij noemde hem toen de grootste vijand van Bolivia. Overigens zei hij ook dat hij tegen deze verhoging zou protesteren als hij vakbondsleider was. Maar volgens hem is het nodig voor de economie van het land.
Update 31 december 2010:
Er wordt gemeld dat het brood in prijs verhoogd is. Toto nu toe kostten de broodjes Bs. 0,50, en dat is verhoogd naar Bs. 0,70.
In de steden Oruro, El Alto en Llallagua zouden in totaal 14.000 mensen aan protestdemonstraties hebben deelgenomen. In deze gebieden heeft Evo Morales veel aanhangers, maar nu keert men zich tegen hem. De verkiezingen zijn eerder in 2010 geweest en de presidentstermijn is 5 jaar, dus formeel is dat onbelangrijk. Alleen gebeurt het in Bolivia vrij vaak dat een president moet aftreden omdat zijn positie onhoudbaar is geworden. Staatsgrepen zijn er de laatste 30 jaar niet meer geweest.
Update januari 1, 2011:
President Evo Morales heeft in de oudejaarsnacht de prijsverhogingen geannuleerd.
